Australia
Wie vroeger een onvoldoende haalde voor een test of tentamen, wist welke vraag hij thuis te horen zou krijgen. “Had je wel goed geleerd?” En zelfs áls je de uren wel gemaakt had, moest je vaak schoorvoetend toegeven dat je te laat begonnen was. Dat is de staat van HR- en payrollwijzigingen in Nederland. Wijzigingen worden pas net voor de deadline doorgevoerd. Het enige verschil: de branche kan er zelf weinig aan doen.
Prinsjesdag valt elk jaar laat
We zijn er daarom extra vroeg bij dit jaar: Prinsjesdag. Het is natuurlijk handig dat Prinsjesdag op zo’n voorspelbare dag valt. HR-medewerkers kunnen de derde dinsdag van september met een dikke stift omcirkelen: ze weten dat dán de plannen bekend worden die hun werk voor december deels bepalen. Toch is het vaak frustrerend voor ze dat wijzigingen in wetten en cao’s na Prinsjesdag nog maanden op de tekentafel liggen. Veranderde wetten moeten namelijk geschreven of geschrapt worden, de Eerste- en Tweede Kamer moeten ze nog goedkeuren, en voor je het weet is het december, als alle wijzigingen moeten worden doorgevoerd.
Prinsjesdag is daarom eigenlijk te laat, elk jaar. En dit inzicht is niet nieuw. Al jaren geleden is overwogen om Prinsjesdag te vervroegen. Niet alleen voor Nederland, maar ook voor de Europese gemeenschap, zodat alle zaken gestroomlijnd zouden lopen. Als alleen Nederland besluit Prinsjesdag te vervroegen, zou het al een behoorlijke tijdswinst voor de Eerste Kamer opleveren en zouden we eigen zaken eerder op orde kunnen maken.
Tweehonderd jaar traditie
In 2015 schreef de NOS ook over het mogelijk vervroegen van de dag, omdat de Nederlandse begroting vóór nieuwjaar door Brussel moet zijn goedgekeurd. Dit lukt niet altijd, aldus de NOS, maar een reden van het niet-verzetten van de dag geeft het artikel niet. De Tweede Kamer ‘voelt er niets voor’, maar belooft manieren te verzinnen om de druk op de Eerste Kamer te verminderen.
En dat is een vreemde belofte, als de meest voor de hand liggende oplossing net is voorgesteld en weggewuifd. De eerste Prinsjesdag zoals we die kennen, werd op 2 mei 1814 gehouden. Later verplaatste de dag naar november, en ergens halverwege de negentiende eeuw werd het ‘de derde week van oktober’. In 1848 vervroegde men de datum al omdat de Tweede Kamer meer tijd nodig had om zich over gesmede plannen te buigen. Bijna tweehonderd jaar later is de maatschappij veel complexer dan toen en zijn wetswijzigingen veel moeilijker door te voeren. Waarom houden we dan nog vast aan een totaal arbitraire datum in september, als we de verschillende plannen ook nog vóór het zomerreces, of verspreid over het hele jaar, bekend zouden kunnen maken?
HR-wijzigingen is net als een tentamen
Het veranderen van HR-regelingen en salarisadministratie zou daarom net als leren voor een tentamen moeten zijn. Het moet een periodieke bezigheid zijn, waarin constante, kleine beetjes werk ervoor zorgen dat alles kwalitatief goed gebeurt zodat we geen onvoldoendes halen. De wijzigingen zijn nu vaak haastwerk in december, wat de kans op frustrerende foutjes vergroot én ervoor zorgt dat medewerkers hun eigen veranderingen pas laat door kunnen voeren. De oplossing ligt voor de hand: maak van Prinsjesdag nog meer een symbolische dag met mooie hoeden en bruikbare prognoses. Maar laten we zorgen dat de HR-branche er niet meer zo afhankelijk van is. Uiteindelijk zijn we hier allemaal bij geholpen.